Sunday, April 12, 2020

Dextrose


Dextrose

      เดกซ์โทรส ( Dextrose ) เป็นชื่อที่ใช้เรียกผลึกน้ำตาลกลูโคส ( Gluclose ) ซึ่งเป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว (อ่านรายละเอียดส่วนประกอบทางเคมีที่ด้านล่างสุดนะครับ)

       เวลาต้นฉบับพูดถึงการทาน เดกซ์โทรส เขาจะหมายถึงการทาน อาหารเสริมเดกซ์โทรสแบบสำเร็จรูป โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อฟื้นพลังหลังการออกกำลังกาย

       เด็กซ์โทรส ในท้องตลาดทำออกมาหลายยี่ห้อ

      คราวนี้ เรามาพูดถึงส่วนประกอบทางเคมีของเดกซ์โทรส กันนะครับ มีดังนี้ครับ

เดกซ์โทรส ( dextrose ) เป็นชื่อที่ใช้เรียกผลึกน้ำตาลกลูโคส ( glucose ) ซึ่งเป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว ( monosaccharide ) ที่จัดอยู่ในกลุ่มของ อัลโดเฮกโซส ( aldohexose ) อัลโดเฮกโซส คือ น้ำตาลที่มีอะตอมของ คาร์บอนอยู่ 6 อะตอม และเป็นอนุพันธ์อัลดิไฮด์ ( aldehyde derivatives ) คือมีกลุ่มคาร์บอนิล ( carbonyl group ) อยู่ที่ปลาย นอกจากนี้มีการจัดเรียง ตัวของอะตอมคาร์บอนเป็นรูปหกเหลี่ยม ซึ่งเรียกว่าไพราโนส ( pyranose )

       แหล่งของกลูโคสที่มีในธรรมชาติจะอยู่ในรูปของน้ำตาลสองโมเลกุล ( disaccharides ) บางชนิด เช่น ซูโครส ( sucrose ) แล็กโทส ( lactose ) นอกจากนี้จะอยู่ในรูปน้ำตาลหลายโมเลกุล เช่น แป้งที่พบในเซลล์พืช ไกลโคเจน ( glycogen ) ที่พบในเซลล์สัตว์ทั้งแป้งและไกลโคเจนนี้อาจจะ เรียกว่า กลูแคน ( glucan ) เพราะเป็นน้ำตาลหลายโมเลกุล ซึ่งเกิดจากการ ต่อกันของน้ำตาลกลูโคสเพียงอย่างเดียว

       ผลึกน้ำตาลกลูโคสจะมี 2 ชนิดคือ ชนิดที่ไม่มีน้ำในผลึกเรียกว่า เดกซ์โทรส แอนไฮดรัส ( dextrose anhydrous ) และชนิดที่มีน้ำในผลึก หนึ่งโมเลกุลเรียกว่า เดกซ์โทรส โมโนไฮเดรต ( dextrose monohydrate ) ทั้งเดกซ์โทรส แอนไฮดรัสและเดกซ์โทรส โมโนไฮเดรต สามารถผลิตได้ จากแป้ง ( starch ) ทุกชนิดในประเทศไทย แป้งที่เหมาะสมสำหรับการผลิต เดกซ์โทรสคือแป้งมันสำปะหลัง เพราะมีราคาถูก หลักการในการผลิตผลึก น้ำตาลเดกซ์โทรสทั้งสองชนิด คือนำน้ำแป้งมาย่อยด้วยเอนไซม์ (enzyme) ให้เป็นสารละลายกลูโคส นำสารละลายกลูโคสไปผ่านการกรอง ฟอกสี จับไอออนที่มีประจุบวกและลบ ในกรณีที่ผลิตเพื่อใช้ในการทำน้ำเกลือสำหรับ ฉีดเข้าเส้นเลือดจะต้องกรองซากจุลินทรีย์ออก จากนั้นนำไประเหยน้ำ เพื่อให้ ได้สารละลายกลูโคสที่เข้มข้น แล้วทำการล่อผลึกด้วยผลึกชนิดโมโนไฮเดรต หรือแอนไฮดรัสตามความต้องการ พร้อมทั้งควบคุมสภาวะการตกผลึก ให้เหมาะสมกับชนิดผลึกที่ต้องการ จากนั้นแยกผลึกออกจากสารละลาย กลูโคสแล้วอบให้แห้ง ผลึกเดกซ์โทรสทั้งสองชนิดที่ได้จะมีลักษณะทั่วไปคือ มีสีขาวไม่มีกลิ่นและรส สำหรับผลึกชนิดแอนไฮดรัสเมื่อเก็บไว้จะจับตัวเป็น ก้อนช้ากว่าผลึกน้ำตาลชนิดโมโนไฮเดรต น้ำตาลเดกซ์โทรสนี้ใช้สำหรับ ผลิตเป็นเครื่องดื่มเกลือแร่ชนิดผงและชนิดน้ำ ส่วนชนิดที่เป็นเกรดยาฉีดจะใช้ ผลิตน้ำเกลือสำหรับฉีดเข้าเส้นเลือด


- END -